’ದೀಪವು ನಿನ್ನದೆ .ಗಾಳಿಯು ನಿನ್ನದೆ...ಕಡಲು ನಿನ್ನದೆ, ಹಡಗು ನಿನ್ನದೆ’ ಈ ಹಾಡನ್ನು ಕೇಳದವರುಂಟೆ. ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಪಡುಕರಾವಳಿಗೆ ಬರೀ ಕಡಲೇ ಕಡಲು.
ಹಲವು ನಲ್ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಲನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾದರೆ ಕಡಲಿಗೆ ’ಕಡಲು’ ಎನ್ನಲು ಕಾರಣವೇನು?
ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ’ಕಡೆ’ ಎಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಈ ಹುರುಳುಗಳಿವೆ - ’Ka. kaḍe, kaḍi to churn, stir [DED1141]. ಕಡಲು(=sea) ಎಂಬುದು ಎಡೆಬಿಡದೆ ನೀರನ್ನು ಕಡೆಯಲಾಗುವ ತಾವು. ಇದಕ್ಕೆ ಹಲವು ಕಾರಣಗಳಿರಬಹುದು, ಅದು ಗಾಳಿಯೊ, ಬೂಮಿಯ ಒಳಗಿನ ಕದಲುವಿಕೆಯೊ...ಮುಂತಾದವು. ಈ ಕಡೆತದಿಂದ ಎಡೆಬಿಡದೆ ಅಲೆಗಳು ಏಳುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಅಂದಮೇಲೆ ’ಕಡಲು’ ಮತ್ತು ’ಕಡೆ’ ಎಂಬ ಪದಗಳಿಗೆ ನಂಟಿರಬಹುದಲ್ಲವೆ? ಕಡಲು ’ಕಡೆ’ ಯಿಂದ ಹೀಗೆ ಬಂದಿರಬಹುದು.
ಕಡೆ+ಇಲು = ಕಡಿಲು=> ಕಡಲು (ಕಡೆದದ್ದು, ಕಡೆಯಲಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಯಾವುದೊ ಅದೇ ಕಡಲು) => ಕಡ್ಲು Ka. kaḍal sea [DED 1118]
ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕಡೆ ಮೂರು ಬರಿಗೆಗಳ ಪದದಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಉಲಿಕಂತೆಯ/ಬರಿಗೆಯಲ್ಲಿರುವ ತೆರೆಯುಲಿ(ಸ್ವರ) ನಿಕ್ಕಿಯಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅದು ಹಲವು ಕಡೆ ಹಲವು ತೆರೆಯುಲಿಯ ರೂಪ ತಾಳುತ್ತದೆ. ಹಲವು ಆಡುನುಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ತೆರೆಯುಲಿಯೇ ಬಿದ್ದು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಎತ್ತುಗೆಗೆ
೧. ಬಾಗಿಲು = ಬಾಗಲು=ಬಾಗ್ಲು ೨. ಮೆಟ್ಟಿಲು =ಮೆಟ್ಟಲು=ಮೆಟ್ಲು
ಹಲವು ನಲ್ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಲನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾದರೆ ಕಡಲಿಗೆ ’ಕಡಲು’ ಎನ್ನಲು ಕಾರಣವೇನು?
ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ’ಕಡೆ’ ಎಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಈ ಹುರುಳುಗಳಿವೆ - ’Ka. kaḍe, kaḍi to churn, stir [DED1141]. ಕಡಲು(=sea) ಎಂಬುದು ಎಡೆಬಿಡದೆ ನೀರನ್ನು ಕಡೆಯಲಾಗುವ ತಾವು. ಇದಕ್ಕೆ ಹಲವು ಕಾರಣಗಳಿರಬಹುದು, ಅದು ಗಾಳಿಯೊ, ಬೂಮಿಯ ಒಳಗಿನ ಕದಲುವಿಕೆಯೊ...ಮುಂತಾದವು. ಈ ಕಡೆತದಿಂದ ಎಡೆಬಿಡದೆ ಅಲೆಗಳು ಏಳುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಅಂದಮೇಲೆ ’ಕಡಲು’ ಮತ್ತು ’ಕಡೆ’ ಎಂಬ ಪದಗಳಿಗೆ ನಂಟಿರಬಹುದಲ್ಲವೆ? ಕಡಲು ’ಕಡೆ’ ಯಿಂದ ಹೀಗೆ ಬಂದಿರಬಹುದು.
ಕಡೆ+ಇಲು = ಕಡಿಲು=> ಕಡಲು (ಕಡೆದದ್ದು, ಕಡೆಯಲಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಯಾವುದೊ ಅದೇ ಕಡಲು) => ಕಡ್ಲು Ka. kaḍal sea [DED 1118]
ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕಡೆ ಮೂರು ಬರಿಗೆಗಳ ಪದದಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಉಲಿಕಂತೆಯ/ಬರಿಗೆಯಲ್ಲಿರುವ ತೆರೆಯುಲಿ(ಸ್ವರ) ನಿಕ್ಕಿಯಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅದು ಹಲವು ಕಡೆ ಹಲವು ತೆರೆಯುಲಿಯ ರೂಪ ತಾಳುತ್ತದೆ. ಹಲವು ಆಡುನುಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ತೆರೆಯುಲಿಯೇ ಬಿದ್ದು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಎತ್ತುಗೆಗೆ
೧. ಬಾಗಿಲು = ಬಾಗಲು=ಬಾಗ್ಲು ೨. ಮೆಟ್ಟಿಲು =ಮೆಟ್ಟಲು=ಮೆಟ್ಲು
No comments:
Post a Comment